بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

Hamd; bizleri yoktan var eden, varlığından haberdar eden, bizleri Kur’an’a  muhatap kılan, Rabbimize mahsustur. Salât ve selam; Efendimize (sav) O’nun âline, ashabına, tabiin, etbau tabiin, ezvacının ve ehlibeytinin üzerine olsun.

اَلَّذ۪ينَ يُنْفِقُونَ اَمْوَالَهُمْ ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ ثُمَّ لَا يُتْبِعُونَ مَٓا اَنْفَقُوا مَنًّا وَلَٓا اَذًۙى لَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْۚ     وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ

“Mallarını Allah yolunda harcayıp da arkasından başa kakmayan, fakirlerin gönlünü kırmayan kimseler var ya, onların Allah katında has mükâfatları vardır. Onlar için korku yoktur, üzüntü de çekmeyeceklerdir.” ( Bakara 262)

Değerli kardeşlerim ;

Zekat sözlükte artmak, üremek, çoğalmak, fazlalaşmak, düzelmek ve temiz olmak demektir.

Kur’anda otuz iki kez geçen zekat; bir terim olarak dinen, zengin sayılan müslümanların para, altın, gümüş, ticaret malı, hayvan, maden, sanayi ve toprak ürünlerinin belirli bir kısmını Tövbe Suresinin 60. ayetinde belirtilen gruplara verilmesi anlamına gelmektedir.

Namaz gibi bütün peygamberlerin tebliğinde var olan zekat ibadeti, İslam âlimlerinin çoğuna göre hicretin 2. yılında Ramazan orucundan sonra farz kılınmıştır.

Zekat İslam’ın beş temel esaslarından biridir. Hz. Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur:

بُنِىَ الإِسْلاَمُ عَلَى خَمْسَةٍ عَلَى أَنْ يُوَحَّدَ اللّٰهُ وَإِقَامِ الصَّلاَةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ وَصِيَامِ رَمَضَانَ وَالْحَجِّ

“İslâm beş şey üzerine kurulmuştur: Allah’ın bir olduğuna inanmak, namaz kılmak, zekât vermek, Ramazan orucunu tutmak ve hacca gitmek.” (Müslim, Îmân, 19)

Değerli kardeşlerim;

Zekat ibadeti, toplum için en güzel sosyal yardımlaşmadır. Yüce dinimiz sosyal yardımlaşmaya büyük önem vermiş, çeşitli vesilelerle zenginlerin, yoksulları görüp kollamalarını emretmiş, zenginlere zekat yükümlülüğü getirerek bunu sistemleştirmiştir.

Peki, Rabbimiz zekâtı emrettiyse, başlı başına bir ibadet olması yanında, veren, alan, mal ve servet açısından bir çok hikmetleri ve faydaları olmalıdır,

Her şeyden önce Müslüman zekatla kulluk görevini yerine getirmiş, Allahın rızasını kazanmış, malını temizlemiş, kul hakkından kurtulmuş, bir anlamda ahiret için kendine manevi azık hazırlamış olur.

ZEKAT VEREN AÇISINDAN;

1-Kulluk bilincini diri tutmak;

Zekat öncelikle bir kulluk göstergesidir, çünkü zekat vermeyi emreden Allah’tır. Kulun vazifesi, nedenini sormadan, Rabbinin emrettiği yükümlülükleri yerine getirmektir,  böylelikle Rabbinin emri doğrultusunda, canın yongası olan malını karşılık beklemeden infak eder ve kulluk borcunu öder. Rabbinin rızasını kazanır. Sahibi olduğu hiçbir şey onu Allah’a anmaktan alıkoyamaz.

يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا لَا تُلْهِكُمْ اَمْوَالُكُمْ وَلَٓا اَوْلَادُكُمْ عَنْ ذِكْرِ اللّٰهِۚ وَمَنْ يَفْعَلْ ذٰلِكَ فَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ

(Münafikun 9)

2- Nimeti verene şükretmek ;

Şükür nimetleri verenin Allah olduğunu bilmek, verdiği nimetlerden dolayı onu övmek, nimetleri ibadet maksadıyla kullanmaktır.

Allah yeryüzündeki tüm varlıkları insana hizmet için yaratmıştır. Bu hizmetin gereği verilen nimetleri, Allahın emrettiği ve gösterdiği istikamette değerlendirmek Allah’a şükürdür. Şükretmek nimetlerin artmasına vesile olmaktadır.

لَئِن شَكَرْتُمْ لأَزِيدَنَّكُمْ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ

“Eğer şükrederseniz elbette size (nimetimi) artırırım. Ve eğer nankörlük ederseniz, hiç şüphesiz azabım çok şiddetlidir.”  (İbrahim, 7.)

3- Cimrilik hastalığından korur;

Cimrilik, harcaması gereken malı, infak etmekten kaçınmak ve malı çok sevdiğinden dolayı başkalarına vermemektir. Cimriliğin asıl nedeni mal hırsı ve fakirlik endişesidir.  Cimri kendisine verilen bunca malın sahibinin, Allah olduğunu unutur, tükenir endişesi ile elindekileri muhtaçlara vermekten kaçınır.

Efendimiz (sav) Esma Binti Ebu Bekire; Ey Esma, İnfakta bulun, infak ederken de sayma, Allah’da sana sayarak verir. Kesenin ağzını sıkma Allah rızkını daraltır. buyurmuştur. ( Sahih Müslim)

Zekat fertleri maddeye karşı, aşırı düşkünlükten ve cimrilik hastalığından koruyan bir ibadettir.(Haşr 9)

وَيُؤْثِرُونَ عَلٰٓى اَنْفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌۜ وَمَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِه۪ فَاُو۬لٰٓئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَۚ

4- Zekat yardımlaşma ve dayanışma bilincini canlı tutar;

Zekat , sosyal yardımlaşmayı ve dayanışmayı sağlayan bir işleve sahiptir. Sosyal yardımlaşma ve dayanışma; çalışma güç ve kudretine sahip olmayan ya da çalışmakla ihtiyaçlarını tamamen gideremeyen fakir ve yetimlerin muhtaç ve düşkünlerin temel ihtiyaçlarının toplum tarafından karşılanmasıdır.

Din kardeşinin ihtiyacını gidermek maddi sıkıntılarını çözmek ayet ve hadislerde teşvik edilmiştir . Hakiki Müminler  başkalarının dertleriyle ilgilenmekten hoşlanan insanlardır, bunu yaparken de bir karşılık beklemezler. (İnsan 7-8)

وَيُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلٰى حُبِّه۪ مِسْك۪ينًا وَيَت۪يمًا وَاَس۪يرًا اِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللّٰهِ لَا نُر۪يدُ مِنْكُمْ جَزَٓاءً وَلَا شُكُورًا

5- Mal ve servetin sahibinin Allah olduğunu idrak etmek;

Mülkün gerçek sahibi Allah’tır, bu nedenle mülk üzerinde tasarruf yetkisi de ona aittir çünkü yaratan, rızık veren O’dur. (Ali İmran 26)

قُلِ اللّٰهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَٓاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَٓاءُۘ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَٓاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَٓاءُۜ بِيَدِكَ الْخَيْرُۜ اِنَّكَ عَلٰى كُلِّ شَيْءٍ قَد۪يرٌ

Kendilerini mülkün gerçek sahibi gibi görüp Allah yolunda infakta bulunmayanları Rabbimiz uyarıyor ve şöyle buyuruyor, (Hadid 10)

وَمَا لَكُمْ اَلَّا تُنْفِقُوا ف۪ي سَب۪يلِ اللّٰهِ وَلِلّٰهِ م۪يرَاثُ السَّمٰوَاتِ وَالْاَرْضِۜ

6- Hırs duygusunu frenler;

Rabbimiz Kur’an’da insanoğlunun mal ve servete karşı hırslı,  dünyaya karşı da düşkünlüğünün olduğunu ifade ediyor.  وَتُحِبُّونَ الْمَالَ حُبًّا جَمًّا  “Malı aşırı derecede seviyorsunuz.” (Fecr 21)

لَوْ كَانَ لِابْنِ آدَمَ وَادِيَانِ مِنْ مَالٍ لَابْتَغَى ثَالِثًا، وَلَا يَمْلَأُ جَوْفَ ابْنِ آدَمَ إِلَّا التُّرَابُ، وَيَتُوبُ اللَّهُ عَلَى مَنْ تَابَ

“Ademoğlunun iki dere dolu malı olsa bir üçüncüsünü ister. Ademoğlunun bu muhteris gönlünü topraktan başka bir şey doldurmaz. Şu kadar ki (ihtirastan nefret edip) tövbe eden kişinin tövbesini Allah kabul eder.(Müslim)

Başta Kuran ve sünnet olmak üzere tüm İslami kaynaklar hırs ve tutkuları frenleyici ve olumlu istikamette yönlendirici mahiyette ahlaki prensipler ortaya koymuştur. İbadetlerin bu konudaki rolü büyüktür, özellikle zekat ibadeti, mala karşı olan hırsı kontrol altına alıcı ve düzenleyici bir fonksiyona sahiptir.

7- Kanaat duygusu geliştirir;

Kanaat, kişinin elinde bulunan nimete şükredip onunla yetinmesidir. Bunun zıttı hırstır. Kanaatkar insan başkasının servetinde gözü olmayan ihtiyaçlarını Allaha (cc) arz eden kişidir. Efendimizin (sav) ifade ettiği;

ِ‏لَيْسَ الغِنَى عَنْ كَثْرَةِ العَرَض ولكنَّ الغِنَى غِنَى النَّفْس

“Zenginlik mal çokluğuyla değil gönül tokluğuyladır”  hadisine uyarak kanaatkar olur.

Kanat sahibi insan dünyalık malı az da olsa, o yine mutludur, çünkü o bilir ki; mal mülk ve servet mutlak anlamda insanlığın mutluluğunu sağlamamaktadır. O yüzden Müslüman dünya malının cazibesine kapılmaz, kanaatkar olur zira kanaat tükenmeyen bir hazinedir.

8- Zekat mal sevgisinin, gönlü İşgal etmesine engel olur;

İslam, insanın dünyadan tamamen elini eteğini çekmesini istemediği gibi bütünüyle dünyaya yönelerek maddeye karşı aşırı derecede bağımlı olmasını da istemez. (Kasas 77)

وَابْتَغِ ف۪يمَٓا اٰتٰيكَ اللّٰهُ الدَّارَ الْاٰخِرَةَ وَلَا تَنْسَ نَص۪يبَكَ مِنَ الدُّنْيَا

Zekat vermek mala karşı tamahkar olmaktan koruduğu gibi dünya ve ahiret arasındaki söz konusu dengeyi kurma yolunda da büyük bir adımdır.

Mevlâna;  Dünya malı ile insanın durumunu, gemi ile suya benzetiyor,  suyun gemi içerisinde olması durumunda geminin batıp, helak olacağını söylüyor,

O, suyun geminin dışında onu yüzdüren, menzile ulaştıran bir unsur olması gerektiğini ifade ediyor. Malımız mülkümüz arabamız olacak, ama o arabanın park yeri kalbimiz olmayacak,

ZEKAT ALAN AÇISINDAN;

1- Zekat alanla veren arasında gönül köprüsü oluşturur;

Zekat sayesinde insanlar arasında sevgi, saygı muhabbet ve kaynaşma söz konusudur.   İnsanlar arasında zekat ibadetiyle gönül köprüleri oluşur.

2- Alan ihtiyacını karşılar;

Çalışmakla temel ihtiyacını karşılayamayan kişi, zekat sayesinde insanlara el avuç açmaktan kurtulur, böylelikle mükerrem olan insan dilencilik yapmayarak onur ve izzetini korumuş olur. Zira Efendimiz (sav);

عِزُّ اَلْمُؤْمِنِ اِسْتِغْنَاؤُهُ عَنِ اَلنَّاسِ

Müminin izzet ve şerefi insanlara el avuç açmaması ile mümkündür.

3- Kin ve haset ateşini söndürür;

Allah nimetlerini kulları arasında belli ölçekte bizzat kendisi taksim eder,  kimine çok kimine az verir. (Nahl 71)

وَاللّٰهُ فَضَّلَ بَعْضَكُمْ عَلٰى بَعْضٍ فِي الرِّزْقِۚ

Zekat, fertlerin karşılıklı olarak kardeşlik, sabır kanaat ve kadere rıza gösterme gibi ahlaki duygular edinmesini sağlar, böylece servet sahibi gururlanmadığı gibi, fakirin de ona karşı kin ve düşmanlık duymaması söz konusu olur.

4- Çalışıp kazanmaya ve üretkenliğe teşvik eder;

İslam’da zekat vermek zekat almaktan daha makbuldür Efendimiz;

اَلْيَدُ الْعُلْيَا خَيْرٌ مِنَ الْيَدِ السُّفْلَى

Veren el alan elden daha hayırlıdır, buyurmaktadır. Bu bakımdan daha hayırlı bir konuma yükselmek isteyen bir mümin, zekat verme bilinci sayesinde helalinden çalışıp kazanmaya, üretken olmaya ve meşru yoldan servet edinmeye gayret edecektir.

MAL VE SERVET AÇISINDAN;

Zekatın hukuki ve dini değeri olan, “mütekavvim”  maldan verilmesi ve bu malın helal yollarla kazanılmış olması şarttır. Bu maldan verilen zekat;

1-Mal ve serveti arındırır;

Zekat ile helalinden kazanılmış olan maldan hak sahiplerinin payı ayrılıp verildiği zaman mal ve servet temizlenir. Bu bir bakıma biriktirilip stok edilen malın zekat sayesinde kirden arınması sağlanır.

خُذْ مِنْ اَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكّ۪يهِمْ بِهَا

Onların mallarından onları kendisiyle arındıracağın ve temizleyeceğin bir sadaka (zekat) al (Tövbe 103)

Dolayısıyla Zekât zengini kibirden, fakiri kinden, malı da kirden arındırır.

 2- Mal ve serveti bereketlendirir;

Zekâtı verilen mal, adeta bir meyve ağacı gibidir, kişi meyve ağacının sulama, budama gibi işlerini iyi yaparsa o ağacın kesilen ve budanan dallarına rağmen ürünü çok ve bereketli olur, sahibini sevindirir işte zekat ve sadakalarda bunun gibi malın bereketini artırır.

يَمْحَقُ اللّٰهُ الرِّبٰوا وَيُرْبِي الصَّدَقَاتِ

Allah  faiz malını mahveder, sadakaları ise artırır ve bereketlendirir (sadakadan maksat,hem farz olan zekat hem de nafile olarak yapılan her türlü bağış) (Bakara 276)

3- Mal ve Serveti Sigortalar;

Zekâtını hakkıyla verip sorumluluklarını yerine getirince, hak sahiplerinin hakkını ödemiş, böylece onların haset, kıskançlık kin, gasp ve hırsızlık gibi her türlü kötü duygu düşünce ve eylemlerine karşı canını ve malını manen sigorta etmiş olur.

Zira Efendimiz (sav) ; “Mallarınızı zekat vermek sureti ile koruma altına alın” buyurarak zekatın, servetin manevi bir sigortası olduğuna dikkat çekmiştir.

4-Faniyi ebedi kılar;

Zekâtın asıl hikmeti, geçici olan malı kalıcı hale getirerek, ahiret yatırımına dönüştürmesidir.

Rabbimiz;

وَاَنْفِقُوا مِمَّا جَعَلَكُمْ مُسْتَخْلَف۪ينَ ف۪يهِۜ فَالَّذ۪ينَ اٰمَنُوا مِنْكُمْ وَاَنْفَقُوا لَهُمْ اَجْرٌ كَب۪يرٌ

Sizi üzerinde  tasarrufa yetkili kıldığı maldan Allah yolunda harcayın,  içinizden iman edip de Allah yolunda harcayanlar var ya onlar için büyük bir mükafat vardır. (Hadid 7)

Asıl kazanç ahiret için yapılan yatırımdır, Efendimiz (sav), Allah (cc) için malından tasadduk edenlerin asıl mal sahibi olduklarını şu hadiste bize bildirmektedir

يَقُولُ ابْنُ آدَمَ مَالِى مَالِى – قَالَ – وَهَلْ لَكَ يَا ابْنَ آدَمَ مِنْ مَالِكَ إِلاَّ مَا أَكَلْتَ فَأَفْنَيْتَ أَوْ لَبِسْتَ َأَبْلَيْتَ أَوْ تَصَدَّقْتَ فَأَمْضَيْتَ

İnsanoğlu malım malım der durur, halbuki senin malın sadece yiyip tükettiğin veya giyip eskittiğin ya da sadaka olarak verip kalıcı yaptığındır. (Müslim, Zühd, 3)

Selam ve dua ile…

Osman KELEŞ

 

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

Kudreti ile canlarımızı yaratan, hikmeti ile konuşturan, lütfu ile duyuran, Kerem’i ile bağışlayan, Hz.Muhammed Mustafa (sav) Efendimize Ümmet kılan, bizleri bu dünyaya insan ve Müslüman olarak gönderen Rabbimize hamd; ‘’Sen olmasaydın alemleri yaratmazdım’’ ifadesine muhatap olan Sevgili Peygamberimize, O’nun âline, Ashabına,  Tabiun, Etbau Tabiun, Ezvacına ve Ehli Beytine salât ve selam olsun;

Sevgili Kardeşlerim;

Bakara Suresinin 183. ayeti kerimesinde Cenabı Hak şöyle buyurmaktadır:

يَٓا اَيُّهَا الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذ۪ينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

“Ey Müminler, kötülüklerden ve haramlardan korumanız için oruç, sizden öncekilere farz kılındığı gibi size de farz kılındı.”

Ramazan ayının girmesi ile beraber Müslümanlar üzerine farz kılınan oruç tutulmaya başlandı. Rabbim hakkıyla bu orucu tutabilmeyi Ramazan’ın feyzinden bereketinden istifade edebilmeyi nasip eylesin. Bugünkü yazımızda oruç ibadeti ve hikmetlerinden bahsetmeye çalışacağız..

Oruç, Farsça kökenli bir sözcüktür. Ruze kelimesinin türkçeleştirilmiş halidir. Arapçada ( صوم – صيام) kelimesi ile ifade edilir. Kuranı Kerim’de onbir yerde geçen savm (صوم) sözlükte; kişinin kendisini yeme, içme yürüme ve koşma gibi herhangi bir söz, eylem ve davranıştan alıkoyması, susması bir şeye karşı kendini tutması ve engellemesi anlanlarına gelmektedir. Dini terim olarak savm ( صوم);  Müminin, ibadet niyetiyle imsak vaktinden iftar vaktine kadar kendisini yeme, içme ve cinsi münasebetten kendisini alıkoymasıdır.

Değerli kardeşlerim; 

Oruç ibadetinin geçmişi, insanlık tarihi kadar eski, kadim bir ibadettir. Ey Müminler, kötülüklerden ve haramlardan korumanız için oruç, sizden öncekilere farz kılındığı gibi size de farz kılındı (Bakara 183). Ayetteki “sizden öncekiler” ifadesi ilk insan Hz Adem’e kadar bütün insanları içerir. Hz. Nuh’un bayram günleri hariç her zaman oruç tuttuğu, Hz.İbrahim’in her ayın üç gününde oruç tuttuğu, Hz. Musa’nın Tur dağında kaldığı kırk gün süresince oruç tuttuğu bildirilmiştir.

Ramazan orucu hicretten 1,5 yıl sonra Medine’de Bedir Savaşı öncesinde, Bakara suresinin 183. ayetin inmesi ile farz kılınmıştır. Farziyeti; Kitap, Sünnet ve icma ile sabittir. Oruç; akıllı, baliğ, sıhhatli  mukim  her Müslüman olan erkek ve kadına farzdır.

Oruç ibadetinin FAZİLETİNE bakacak olursak;

1-Oruç, sevabı çok olan bir ibadettir;

Oruç, riyanın en az karıştığı bir ibadet olduğu için, sevabı en fazla olan ibadetlerden sayılmıştır. Yüce Allah (cc) ibadetlere on katından yediyüz katına kadar sevap verir,  oruç ibadetine ise Allah’ın verdiği sevap sınırsızdır. (Müslim Sıyam 164)

2- Ramazan orucu, günahlara kefaret olur;

Efendimiz (sav); “kim inanarak ve sevabını umarak ramazan orucunu tutarsa Allah o kimsenin geçmiş günahlarını bağışlar” buyurmuşlardır. (Buhari Sıyam 6)

3- Cennetin reyyan kapısı oruçlu onlara mahsustur; 

Efendimiz (sav); “Cennette  Reyyan adında bir kapı vardır ki buradan kıyamet gününde sadece oruç tutanlar cennete girer, onlarla birlikte bu kapıdan başkaları girmez” buyurmuşlardır. ( Müslim Siyam 166)

Oruç ibadetinin HİKMETİNE bakacak olursak;

Tüm ibadetlerde olduğu gibi orucun da  dini, ahlâki, ruhi, sosyal, ekonomik, tıbbî ve pedagojik (eğitim) yönünden pek çok hikmetleri vardır. Bunlardan birkaçını şöyle sıralayabiliriz.

1- Oruç, cehennem ateşine karşı bir kalkandır;

Peygamber Efendimiz (sav) orucumuzu kalkana benzetmiştir.  Kalkan, kişiye gelebilecek zarardan koruduğu gibi oruçta Müslüman’ı cehennem ateşinden korur. Bu noktada şöyle buyurmuştur; “kalkan savaşta sizi koruduğu gibi oruç da cehennem ateşinden korur”. (İbni Mace Savm 1)

2- Oruç, Müslüman’ın ahlakını güzelleştirir;

Oruç, insana köklü bir irade terbiyesi veren, insanı kötü alışkanlıktan temizleyen iyi huylar kazandıran bir ahlak eğitimidir. Hadisi şerifte;

الصِّيَامُ جُنَّةٌ مِنَ النَّارِ، فَلَا يَجْهَلْ يَوْمَئِذٍ، وَإِنِ امْرُؤٌ جَهِلَ عَلَيْهِ فَلَا يَشْتُمْهُ وَلَا يَسُبَّهُ، وَلْيَقُلْ إِنِّي صَائِمٌ

“Oruç bir kalkandır, sakın bir kimse oruçluyken cahillik edip de, kem söz söylemesin, birisi sataşır veya kötü söz söyleyecek olursa ben oruçluyum, ben oruçluyum desin”. (Buhari Savm 9)

Kişiyi haram ve kötülüklerden korumayan oruç, amacına ulaşmamış demektir. Zira Efendimiz (sav);  “kim yalan söylemeyi ve yalanla iş yapmayı bırakmazsa, Allahın onun yemesini ve içmesini terk etmesine ihtiyacı yoktur” buyurmuştur. (Buhari Savm 8)

3-Oruç, merhamet duygularını geliştirir;

Oruç tutan bir Müslüman, açlık ve susuzluğu nefsinde tatmakla, ihtiyaç içerisinde bulunan fakir ve yoksulların halini anlamış olur. Böylece kendisinde fakir ve yoksulluk çekenlere yardım etme fikri açığa çıkar. Efendimiz (sav);

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : الرَّاحِمُونَ يَرْحَمُهُمُ الرَّحْمَنُ ارْحَمُوا أَهْلَ الأَرْضِ يَرْحَمْكُمْ مَنْ فِى السَّمَاءِ

”Siz yeryüzündekilere merhamet ediniz ki, gökteki (melek)ler de size merhamet etsinler.” buyurmuşlardır. (Ebû Dâvûd, Edeb, 58)

4- Oruç, sağlığı korur;

Orucun sağlığımız yönünden önemini bilen Efendimiz (sav), ümmetine; “oruç tutunuz, sıhhat bulursunuz’’ buyurmuşlardır (Taberânî, M. Evsat, 8174). Son dönem Tıp İlmi orucun faydaları üzerine çokça çalışmalar yürütmüştür. Oruç tutan insanın “otofaji” denilen bir sistemle, aç kalan bedenin, içeride zayıf ve hastalıklı hücreleri yemesi sonucu bağışıklık dahil bir çok hastalıkların tedavi olduğu, tabiri caizse insanın bedenen yıllık bakımının yapıldığı görüşlerine yer veren makaleleri görmekteyiz.

5-Oruç, nimetlerin kadrini kıymetini öğretir;

İnsan, elinde olan nimetlerin kıymetini ancak bunlar elinden çıktıktan sonra anlar. Oruç tutmakla bir süre nimetlerden uzak kalan insanın gözünde bu nimetlerin değeri daha iyi anlaşılır.

Bu anlayış insana, onları daha iyi korumasını ve nimetleri kendisine veren Allah’a daha çok şükretmesini öğretir, nimetlere şükür ise onların çoğalmasına vesile olur.

6- Oruç, insana sabır gibi çok yüksek bir alışkanlığı kazandırır;

Oruçlu kimse imsakten (sahurdan) iftara (akşama) kadar yeme-içme ve şehvetten kendini korumak suretiyle bir nefis mücadelesi yapmış olur. Bu ibadeti ancak sabırlı kişiler başarabilirler. Sabrın ise dinde çok büyük bir yeri vardır. Nitekim Kuranı Kerimde Cenabı Hak:

قُلْ يَا عِبَادِ الَّذ۪ينَ اٰمَنُوا اتَّقُوا رَبَّكُمْۜ لِلَّذ۪ينَ اَحْسَنُوا ف۪ي هٰذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةٌۜ وَاَرْضُ اللّٰهِ وَاسِعَةٌۜ اِنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ اَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسَابٍ

“(Resûlüm!) söyle: Ey inanan kullarım! Rabbinize karşı gelmekten sakının. Bu dünyada iyilik yapanlara iyilik vardır. Allah’ın (yarattığı) yeryüzü geniştir. Yalnız sabredenlere, mükâfatları hesapsız ödenecektir.“ (Zümer 10) buyurdu.

Rasûlüllah (sav):

قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الصِّيَامُ نِصْفُ الصَّبْرِ

“Oruç sabrın yarısıdır.”  buyurmaktadırlar. (İbn Mâce, Sıyam, 44)

Değerli kardeşlerim,

Oruçtan beklenen şey ; Oruç, sadece yemeyi ve içmeyi bırakmak değil, aynı zamanda kötülüklerden uzaklaşmaktır. Midemiz, yiyecek ve içeceklerden uzak kaldığı gibi dilimiz de yalandan, ellerimiz haramdan, gözümüz harama bakmaktan, kulaklarımız haram işitmekten uzak durmalıdır.

Rabbim  hepimizin günahlarını afeylesin. Bu mübârek ayın bereketinden, feyzinden istifade etmeyi, bayrama günahlarımızdan kurtularak çıkmayı nasip eylesin. Tutmuş olduğumuz oruçları, günahlarımıza kefaret eylesin.  Yine bu ayda inzal olunan Kur’ân-ı Kerîmi çokça okumayı, anlamayı ve onunla amel etmeyi hepimize nasip eylesin ..Amin.. Amin.. Amin ..

Selam ve dua ile..

Osman KELEŞ

Dünya arzuları, kuşattı beni,
Köle kıldım, bu nefsime bedeni,
Gör ki; yorgun düştüm, özledim seni,
Hoşgeldin.. Ey onbir ayın sultanı.

Özledim o solgun, nurlu tenleri,
Günahtan arınmış, ak bedenleri,
Rahmân Cemâline, aşk çekenleri,
Hoşgeldin.. Ey onbir ayın sultanı.

Bir başka güzeldir, şimdi simalar,
Bir başka açılır, yüce semâlar,
Bir başka yükselir, hamd-ü senâlar,
Hoşgeldin.. Ey onbir ayın sultanı.

                                   Cengiz NUMANOĞLU

Hamd; bizleri yoktan var eden, varlığından haberdar eden, bizleri Kur’an’a  muhatap kılan, Rabbimize mahsustur.

Salât ve selam; Efendimize (sav) onun âline, ashabına, tabiin, etbau tabiin, ezvacının ve ehlibeytinin üzerine olsun.

Değerli kardeşlerim,

شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذ۪ٓي اُنْزِلَ ف۪يهِ الْقُرْاٰنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدٰى وَالْفُرْقَانِۚ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُۜ وَمَنْ كَانَ مَر۪يضًا اَوْ عَلٰى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ اَيَّامٍ اُخَرَۜ يُر۪يدُ اللّٰهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُر۪يدُ بِكُمُ الْعُسْرَۘ

‎‏ (Bakara 185)

Evveli rahmet, ortası mağfiret, sonu da cehennemden azat olarak tasvir edilen, Ramazan ayının arefesindeyiz. Bu vesile ile tüm kardeşlerimin Ramazan ayını tebrik ediyor, İslam âlemine hayırlar getirmesini, akan gözyaşı kan ve zulmün sona ermesini, Rabbim’den niyaz ediyorum. Ramazan ayı birliğimize, beraberliğimize, kardeşliğimizin derinleşmesine vesile olsun inşallah.

Değerli kardeşlerim,

Kainatı yoktan var eden Rabbimiz, kainatın gözbebeği ve varlık sebebi insanoğlunu mükerrem bir varlık olarak yaratmış, onu yaratılmışların pek çoğundan da üstün kılmıştır. Rabbimizin en büyük ayetlerinden biri olan insan, Ahsen-i takvim üzere (en güzel biçimde) var edilmiş, belki de bu hikmete binaen dağların ve taşların yüklenmediği o büyük emaneti, kulluk gibi ağır bir sorumluluğu, omuzlarına almıştır. Böylece başıboş bırakılmayan ve beyhude yaratılmayan insan yeryüzünde Allah’ın (cc) halifesi kılınmıştır. Bu ulvi görevi ve sorumluluğu hakkıyla yerine getirebilmesi için de kainatta ki her şey onun hizmetine sunulmuştur. Allah’ın (cc) kendisine sunduğu tüm hizmetlerden ve imkanlardan azami derecede istifade eden insanoğlu, Rabbini tanıma, ona hakkı ile kul alabilme sorumluluğu taşır. Zira Rabbimiz Efendimize (sav) hitaben ölüm gelinceye kadar Allaha kulluk et (Hicr 99) buyurarak İnsanoğlunun bu dünyada görevinin Allah’ı (cc) tanıma ve O’na kulluk olduğu bildirilmiştir.

Bu kulluğun tezahürü olan oruç ibadetini ifa ettiğimiz Ramazan ayına girmek üzereyiz, Rabbim hayırlara vesile eylesin.

Bu vesile ile Ramazan ayına ve onu önemli kılan özelliklerine İslami perspektiften bakmak istiyoruz;

Kameri aylardan Kuran’da ismi geçen tek ay (Bakara 185) Ramazandır.

Ramazan kelimesi, güz mevsiminin başında yağıp yeryüzünü temizleyen yağmur anlamındaki (رَمْضَى) kelimesinden, başka bir görüşe göre ise güneşin şiddetinden taşların son derece kızması anlamındaki (َرَمَض) kelimesinden türetilmiştir. Her iki köke de baktığımızda kelime manası itibarıyla temizlik, yanmak, keskinlik manalarını çıkarıyoruz, Ramazan ayında oruç ve diğer ibadetlerle Allah’a yönelen müminler günahlarından temizlenir, aranır, bilinçlenir, iman ve ahlak bakımından keskinleştir, kuvvetlenir.

Rahmetin ve merhametin bol olduğu, sağanak sağanak yağdığı ramazan ayini değerli kılan özellikleri şöylece sıralayabiliriz bunlar;

1- Kuranı Kerim bu ayda indirilmeye başlanmıştır.

Kuranı Kerim önce Berat gecesi Levh i mahfuza iniyor buna (تنزيل) deniyor, sonra da 610 yılında Ramazan ayı, Kadir gecesi dünya semasına iniyor bunada (انزال) deniyor.  O yüzden bu ay Kur’an ayıdır, Kur’an’la daha çok hemhal olacağız, mukabelelere iştirak edip hatimler indireceğiz onu anlamaya çalışıp hayatımızın öznesi haline getireceğiz, bu vesileyle Rabbimizin rızasına kavuşacağız.

2-Farz olan oruç Ramazan ayında tutulur.

Ramazan orucu bakara suresinin 183-184. ayetlerinin inmesi ile hicretin ikinci yılında Bedir Savaşı öncesi Şaban ayında farz kılmıştır.

Oruç, İslam’ın beş temel esaslarından biridir, akıllı ergenlik çağına gelmiş mukim ve sağlıklı her erkek ve kadına farzdır.

3- Bin aydan daha hayırlı olan Kadir gecesi Ramazan ayı içerisindedir (Kadir Suresi).

Efendimiz (sav) Kadir gecesini hakkıyla ihya edenlerin bağışlanacağını bildirmiştir.

4- Ramazan ayında cennet kapıları açılır, cehennem kapıları, kapanır şeytanlar zincire vurulur.

Bu aya has olarak cennet kapıları açılır. Cehennem kapıları kapatılır ve şeytanlar bağlanır.

5- Ramazan ayini hakkıyla ihya eden müminlerin günahları bağışlanır.

Bu noktada Ramazan ayını fırsat ayı olarak görmek, günahlarımıza tövbe etmek, nefis muhasebesi yapmak ve edinmiş olduğumuz güzel hasletleri diğer zamanlara yayarak Allahın rızasını kazanmak gerekir.

6- Ramazan rahmet mağfiret ve bereket ayıdır.

Efendimiz (sav); “‏O, öyle bir aydır ki başı rahmet ortası mağfiret sonu da cehennemden kurtuluştur” buyurmuştur.

Ayların sultanı Ramazan; Kuran, oruç, sabır, yardımlaşma, dayanışma, rahmet, bereket ve mağfiret ayıdır. Bu ayda mümin çokça ibadet eder, tövbe ve İstiğfarla arınmaya, hayır ve hasenatla Allah’ın rızasını kazanmaya çalışır.

Rabbim ramazan ayini hepimize hayırlı eylesin,

Hayatı  Ramazan, ahireti de bayram olan kulların zümresine ilhak eylesin,

Rabbim hakkıyla idrak edebilmeyi nasip eylesin

Selam  ve dua ile

Osman KELEŞ